Ο Ιπποκράτης εξετάζει ένα ασθενή, ψηλαφώντας τον.
Ο καθηγητής ομοιοπαθητικής Γιώργος Βυθούλκας θεωρείται ίσως ο σημαντικότερος Ομοιοπαθητικός του αιώνα μας. Τιμήθηκε με το Νόμπελ εναλλακτικού τρόπου ζωής για την συνεισφορά του στην κατανόηση στα θέματα υγείας και ασθένειας και για την συμβολή του στην βελτίωση ποιότητας ζωής των ανθρώπων.
Ο ίδιος, χωρίς να είναι γιατρός, κατόρθωσε να συλλέξει και να συστηματοποιήσει τις ουσιαστικότερες γνώσεις της ομοιοπαθητικής και να διδάξει χιλιάδες γιατρούς και μη γιατρούς στην Ελλάδα και στο εξωτερικό – μεταξύ των οποίων και ο γράφων – , δίνοντας την μεγαλύτερη ώθηση στην ολιστική αυτή επιστήμη και τέχνη, σε παγκόσμιο επίπεδο
Μεγάλη τομή αποτέλεσε το έργο του για την περιγραφή και κατανόηση πολλών ομοιοπαθητικών σκευασμάτων στην ψυχοσωματική τους μορφή, δίνοντας μια βαθειά περιγραφή του νου, της ψυχής και του σώματος πολλών ομοιοπαθητικών ιδιοσυγκρασιών, στο βιβλίο “Essence of Materia Medica”.
Πρώτος αυτός περιέγραψε τα διαφορετικά επίπεδα υγείας μεταξύ των ανθρώπων, στο βιβλίο του “Levels of Health” που εξηγεί για ποιους λόγους άνθρωποι με την ίδια ασθένεια έχουν διαφορετική πορεία αποθεραπείας, γιατί κάποιοι θεραπεύονται γρήγορα, άλλοι αργότερα και άλλοι όχι. Η θεώρησή του αυτή αποτελεί μοναδική συμβολή στην κατανόηση και σπουδή όχι μόνο της ομοιοπαθητικής αλλά εν γένει της θεραπευτικής επιστήμης και σε μια υγιή κοινωνία θα έπρεπε να διδάσκεται σε όλες τις σχολές ιατρικής και ανθρωποκεντρικών σπουδών.
Όμως, κατά την γνώμη μου, η σημαντικότερη του ίσως συνεισφορά στην ανθρωπότητα αποτελεί ο ορισμός του τι είναι υγεία.
Έως τότε, η ιατρική ήταν αποκλειστικά παθολογοκεντρική: Κοίταζε μόνο να βρει τι «δεν πήγαινε καλά», ποια ήταν τα συμπτώματα, ποιες ήταν οι ενοχλήσεις και πως θα έδιωχνε αυτές τις ενοχλήσεις μια ώρα γρηγορότερα. Αν ένα γιατρός έδιωχνε τις ενοχλήσεις από το όργανο που τον αφορούσε, τότε θεωρούσε πως είχε επιτελέσει τον στόχο του. Αν κατόπιν ο άνθρωπος εμφάνιζε συμπτώματα σε άλλο σημείο του σώματος ή στην ψυχή του ή στην νοητική σφαίρα, τότε ας αναλάμβανε άλλος γιατρός να διώξει τις νέες ενοχλήσεις.
Όμως πως μπορείς πραγματικά να βοηθήσεις κάποιον να έχει καλύτερη υγεία αν ασχολείσαι μόνο με την ασθένεια του; Αν δηλαδή δεν ξέρεις τι σημαίνει υγεία, δηλαδή ΠΟΥ θες να οδηγήσεις τελικά τον συνάνθρωπό σου;
Αυτό το τεράστιο κενό ήρθε να συμπληρώσει ο ορισμός τους καθηγητή Βυθούλκα. Για πρώτη φορά κάποιος έδωσε ένα πραγματικό στίγμα, μια κατεύθυνση και ένα στόχο για το που πρέπει να οδηγείται κάθε άνθρωπος που ζητάει ΥΓΕΙΑ. Μέχρι τότε ασχολούμασταν με το τι είναι νόσος, – εξ ού και νοσολογία, παθολογία, μικροβιολογία – αλλά κανείς δεν είχε αναρωτηθεί τι στο καλό είναι αυτή η περίφημη ‘Υγεία’ για τους ανθρώπους.
Αν δεν ξέρεις που θες να πας, πως είναι δυνατόν να πας εκεί;
« Υγεία είναι η Ελευθερία από τον πόνο στο σωματικό πεδίο, με παρουσία σωματικής ευεξίας.
Ελευθερία από το πάθος στο ψυχικό πεδίο, με παρουσία ψυχικής ηρεμίας
Ελευθερία από τον εγωισμό στο νοητικό πεδίο, με αποτέλεσμα την ένωση με την Αλήθεια»
Αυτός είναι ο ορισμός του Γιώργου Βυθούλκα για την Υγεία.
Και μόνο αυτό να ενσωμάτωνε στον δικό του ορισμό ο παγκόσμιος οργανισμός Υγείας ο κόσμος θα ήταν ένα καλύτερο μέρος για όλους μας. Γιατί όταν κάποιος βάζει ψηλά τον πήχη, και επιτέλους δίνει μια κατεύθυνση, αν μη τι άλλο σε βάζει να αναρωτηθείς πως μπορεί κάποιος να φτάσει εκεί. Για πρώτη φορά έχουμε μπροστά μας ένα τόπο να κατευθυνθούμε: Ελευθερία από τον πόνο, Ελευθερία από το πάθος, Ελευθερία από τον εγωισμό.
Αλλά γιατί χρησιμοποιεί την λέξη ‘Ελευθερία’ ο μεγάλος Έλληνας δάσκαλος;
Επειδή η λέξη αυτή συμπεριλαμβάνει το μέτρο της Υγείας και της Ασθένειας. Το πόσο υγιής ή ασθενής είναι κάποιος μπορεί να προσδιοριστεί από το πόση ελευθερία ή περιορισμό βιώνει από την κατάστασή του.
Δεν είναι δηλαδή η κατάσταση αυτή καθ αυτή που προσδιορίζει την υγεία, αλλά είναι το υποκειμενικό βίωμα της ελευθερίας ή του περιορισμού της.
Και αυτό το έχουμε όλοι δει και στην πράξη: Άνθρωποι με σοβαρούς κινητικούς περιορισμούς να είναι δημιουργικοί και να ζουν την ζωή τους σε κατάσταση μεγαλύτερης εσωτερικής ελευθερίας (λ.χ ο Stephen Hawkins) σε σχέση με ανθρώπους που φαινομενικά τα έχουν όλα αλλά φρικάρουν με το πρώτο σπυράκι που θα εμφανιστεί στο μέτωπό τους ή με την ψαλίδα στα μαλλιά τους.
Κριτήριο της Υγείας είναι η Ελευθερία λοιπόν. Και αυτή η Ελευθερία δεν αφορά μόνο στο σώμα, αλλά και στην ψυχή και στο μυαλό. Ο άνθρωπος εκφράζεται και υπάρχει μέσα από 3 διαστάσεις, και η αντίληψη που είχαμε πως ένα υγιές και όμορφο σώμα σημαίνει ψηλό επίπεδο υγείας δεν ανταποκρίνεται στην αλήθεια, αν δεν συνοδεύεται και από αντίστοιχη υγεία και στα άλλα πεδία.
Και τώρα ας αναρωτηθούμε:
- Είναι δυνατόν, χάρην της πιθανότητας ασθένειας του σώματος να καταπιέζεται η ελευθερία – άρα και η υγεία – της ψυχής και του νου;
- Είναι δυνατόν να υπάρξει πραγματικά προστασία και ασφάλεια σε ένα σώμα όταν η ψυχική και νοητική υγεία καταπιέζονται και νοσούν; Δεν είναι λογικό ή όποια ‘προστασία’ αργά ή γρήγορα να ραγίσει εφ όσον το σώμα είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με μια ψυχή και έναν νου που συστηματικά καταπιέζονται και στερούνται της ελευθερίας τους;
- Είναι δυνατόν να υπάρξει πραγματική υγεία χωρίς Ελευθερία;
Στα ερωτήματα αυτά οι απαντήσεις είναι εύλογες. Δεν μπορεί να υπάρξει ολιστική υγεία χωρίς ελευθερία, γιατί – όπως λέει και ο ορισμός – Υγεία ΕΙΝΑΙ η ελευθερία.
Στην πραγματικότητα η υγεία είναι υποσύνολο της ελευθερίας. Η Ελευθερία είναι ανώτερη ποιότητα και εμπεριέχει την Υγεία μέσα της.
Διότι, όπως δεν θα μπορούσαμε να προσδιορίσουμε πόσο ψηλή η χαμηλή είναι η θερμοκρασία μας αν δεν είχαμε ένα θερμόμετρο, έτσι και δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε το επίπεδο υγείας ή ασθένειας ενός ανθρώπου αν δεν γνωρίζουμε τους βαθμούς ψυχοσωματικής του Ελευθερίας.
Στην ουσία το επίπεδο ψυχοσωματικής και κοινωνικής υγείας μας μετριέται μόνον με βαθμούς Ελευθερίας.
Άραγε, είναι καιρός να αρχίσουμε να αναθεωρούμε τις αντιλήψεις μας για τον πυρήνα της ανθρώπινης ύπαρξης που είναι η συνολική μας Υγεία. Δεν είναι κάτι ασήμαντο: πρόκειται για την προοπτική μας να ευτυχήσουμε ή όχι. Πρόκειται για την εκπλήρωση ή όχι του αληθινού μας δυναμικού.
Καιρός να δούμε με ειλικρίνεια αν οι εγκλεισμοί, οι περιορισμοί, οι αποφυγή χειραψίας, ή αποφυγή συναναστροφής, ο περιορισμός ελεύθερης αναπνοής με κάθε λογής μάσκα, ή κάθε ανελευθερία και κάθε περιορισμός χάρην μιας φαντασιωσικής «ασφάλειας» τελικά αποδίδουν αυτό που ευαγγελίζονται..
Μπορούμε να δούμε με ειλικρίνεια τι πραγματικά ζητούμε; Επιβίωση με κάθε κόστος με τελική κατάληξη τον συνολικό μας μαρασμό ή πραγματική Υγεία; Διότι αν θέλουμε το 2ο, ας το ξαναπώ: Δεν υπάρχει Υγεία χωρίς Ελευθερία.
Η Υγεία είναι μέρος της Ελευθερίας.
Μάριος Πρωτόπαπας
Φυσικοπαθητικός – Ομοιοπαθητικός
22-2-2021
